اولین دستگاه عابر بانک در کجا، چه سالی و توسط چه کسی اختراع شد؟

شاید برای شما نیز جالب باشد که بدانید اولین دستگاه عابر بانک در چه سالی، در کجا و توسط چه کسی اختراع شد. در این مقاله ما به تاریخچه جامع پیدایش دستگاه خودپرداز و تحول و گسترش آن در طول زمان می‌پردازیم. با ما در مجله همراه کارت همراه باشید.

دستگاه خودپرداز یا عابر بانک (ATM) چیست؟

دستگاه خودپرداز یا عابر بانک (Automated Teller Machine) که بیشتر به عنوان ATM شناخته می‌شود، دستگاهی تخصصی است که به دارندگان حساب‌های بانکی اجازه می‌دهد تا به راحتی پول خود را مدیریت کنند. این دستگاه به شما امکان می‌دهد موجودی حساب خود را چک کنید، برداشت یا واریز وجه (کارت به کارت) انجام دهید، پول را از یک حساب به حساب دیگر منتقل کنید و گزارش تراکنش‌های آخر حساب خود را دریافت کنید. با وارد کردن کارت بانکی در دستگاه و ورود رمز کارت خود می‌توانید در 24 ساعت شبانه روز و 7 روز هفته به خدمات بانکی دسترسی داشته باشید.

تاریخچه عابر بانک

در دهه 1960، چندین تیم در سراسر جهان برای ابداع روشی برای برداشت پول نقد از بانک به طور مستقل و قانونی کار می‌کردند. جدول زمانی ظهور و گسترش دستگاه عابر بانک در زیر آمده است:

• در سال 1960، یک آمریکایی به نام لوتر جرج سیمیجیان (Luther George Simjian)، بانکوگراف (Bankograph) را اختراع کرد، دستگاهی که به مشتریان اجازه می‌داد پول نقد و چک را به آن واریز کنند.
• اولین عابر بانک (ATM) در ژوئن سال 1967 در خیابانی در منطقه انفیلد لندن در شعبه بانک بارکلیز راه‌اندازی شد که یک مخترع انگلیسی به نام جان شفرد بارون (John Shepherd-Barron) آن را اختراع کرد. این دستگاه به مشتریان اجازه می‌داد در هر بار استفاده، حداکثر 10 پوند برداشت کنند.
• در ایالات متحده آمریکا، دونالد وتزل (Donald Wetzel)، یک مهندس مستقر در شهر دالاس واقع در ایالت تگزاس در استقرار و گسترش دستگاه خودپرداز پیشگام بود. اولین دستگاه ATM در ایالات متحده آمریکا در ماه سپتامبر سال 1969 در شعبه بانک کمیکال (Chemical Bank) در روکویل سنتر (Rockville Center) در نیویورک با شعار «در 2‌ ام سپتامبر، بانک‌های ما ساعت 9 صبح باز می‌شوند و دیگر هرگز تعطیل نمی‌شوند» نصب شد.
• در سال 1970، یک مهندس انگلیسی به نام جیمز گودفلو (James Goodfellow)، مفهوم شماره شناسایی شخصی (personal identification number) یا همان پین (PIN) را مطرح کرد که تأیید هویت مشتریان را به صورت خودکار انجام می‌داد. بنابراین این اتفاق در رشد بانک‌داری خودکفا، نقطه عطفی را رقم زد.
• در سال 1977، زمانی که سیتی بانک (Citibank) متعهد شد بیش از 100 میلیون دلار برای نصب دستگاه‌های عابر بانک در سراسر شهر نیویورک هزینه کند، ایالات متحده آمریکا شاهد افزایش چشمگیر تعداد دستگاه‌های خودپرداز بود. استفاده از دستگاه‌های عابربانک 20 درصد افزایش یافت، زیرا کولاک شدید تمام بانک‌های شهر را مجبور به تعطیلی شعبه‌های خود برای روزهای متوالی کرده بود.
• در سال 1977، ان‌سی‌آر (National Cash Register (NCR))، یک شرکت نرم‌افزاری و تکنولوژی در آمریکا، دستگاه NCR مدل 770 را راه‌اندازی کرد، یک دستگاه خودپرداز با عملکردی آسان که به بانک‌ها امکان ارائه خدمات در 24 ساعت شبانه روز و 7 روز هفته را می‌داد. مدل جدیدتر آن، یعنی 5070 ATM که در اوایل دهه 1980 راه‌اندازی شد ثابت کرد که قابل اعتمادتر، تغییر پذیرتر و مشتری پسندتر است.
• تا سال 1984، تعداد دستگاه‌های خودپرداز نصب شده در سراسر جهان به 100 هزار تا رسید.
• تا سال 2018، بیش از 3 میلیون عابر بانک در سراسر جهان فعال بود. در آن زمان، شرکت مشاوره Retail Banking Research، پیش بینی کرد که این رقم تا سال 2021 از 4 میلیون عبور می‌کند.
• دهه اول قرن بیست و یکم شاهد افزایش تعداد کلاهبرداری‌های عابربانک از طریق بدافزارها یا تکنولوژی‌های غیرطبیعی یا پیچیده مانند دستگاه های اسکیمر (Skimmer) بودیم. بانک‌ها برای اینکه از کلاه‌برداران و سارقان یک قدم جلوتر باشند، نرم‌افزاری توسعه دادند که می‌توانست مغایرت و ناهنجاری‌ در داده‌های تراکنش‌هایی که به فعالیت‌های غیرقانونی ربط دارند را شناسایی کند.
• حتی با وجود اینکه خدمات پرداخت آنلاین در قرن بیست و یکم محبوبیت پیدا کرد، همچنان در اکثر نقاط جهان، پول نقد برای معاملات ترجیح داده می‌شود. انتظار می‌رود دستگاه‌های خودپرداز، شعب بانک‌ها، موبایل بانک و بانک‌داری الکترونیک در آینده نزدیک مکمل یکدیگر باشند. همان‌طور که امروزه در حال حرکت به این سمت هستیم.

سخن آخر

ظهور عابر بانک‌ها انقلابی در حوزه بانک‌داری ایجاد کرد و نحوه تعامل بانک‌ها با مشتریان خود را تغییر داد. دستگاه ATM ماهیت همه جانبه بانک‌داری را تقویت کرد، به طوری که بانک‌داری به یک شعبه یا یک نیروی انسانی وابسته نبود و در 24 ساعت شبانه روز و 7 روز هفته از طریق دستگاه‌ها در دسترس بود و امروزه از طریق موبایل و لپ تاپ قابل دسترسی است.