طبق دستور بانک مرکزی در سال 1399 قوانین مربوط به چک‌ها یک سری تغییرات داشته‌اند. اگر شما از چک به عنوان یک ابزار پرداخت استفاده می‌کنید لازم است از این قوانین اطلاع داشته باشید. در ادامه ابتدا توضیح مختصری درباره چک صیادی خواهیم داد، سپس به معرفی و شرح قوانین جدید چک می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
چک صیادی چیست؟
طبق دستور بانک مرکزی از ابتدای شهریور سال 1399 صدور دسته چک‌های تمامی بانک‌ها بایستی از طریق سامانه صیاد (صدور یکپارچه دسته چک) برای متقاضیان انجام شود که به همین دلیل اصطلاحا به آن چک صیادی می‌گویند. در این روش جدید، دسته چک‌های تمامی بانک‌ها به صورت کاملا یک‌شکل و یک‌رنگ صادر می‌شود که هدف آن یکپارچه‌سازی و استانداردسازی دسته چک‌ها و هویت دادن چک به عنوان یک اوراق بهادار است. بد نیست بدانید که پیش از این شعب بانکی، مرجع صدور دسته چک‌های بانکی بودند؛ ولی در حال حاضر متقاضی دسته چک از طریق سامانه بانک مرکزی اعتبار سنجی شده و دسته چک برایش صادر می‌شود.
از طرفی براساس قانون جدید چک، بانک مرکزی به منظور صدور چک بلامحل، سرعت‌بخشی در نقل و انتقال، افزایش امنیت، سامانه دیگری به نام پیچک (سامانه پیمایش مبادلات چک) را هم راه‌اندازی کرده است.
قوانین جدید چک
1- ممنوعیت صدور و پشت‌نویسی چک در وجه حامل
طبق اعلامیه بانک مرکزی، از تاریخ 20 دی ماه سال 1399، صدور و پشت‌نویسی چک در وجه حامل در دسته چک‌های جدید ممنوع بوده و توسط بانک، پذیرش و کارسازی نخواهند شد.
از این پس، به جای پشت‌نویسی چک در وجه حامل باید اطلاعات چک صادر شده از جمله مبلغ، تاریخ، شناسه 16 رقمی صیادی و اطلاعات شخص دریافت‌کننده چک را در سامانه صیاد بانک مرکزی ثبت کنید.
شما می‌توانید شناسه 16 رقمی صیاد را در تصویر زیر مشاهده کنید:
نکته مهم: کارسازی برگه چک‌هایی قدیمی که پیش از تاریخ 20 دی 1399 ارائه شده‌اند طبق روال سابق انجام می‌شود. بنابراین اگر چک وجه حاملی دریافت کرده‌اید که تاریخ نقد شدن آن بعد از 20 دی است، نگران نباشید چک شما نقد می‌شود؛ چون قدیمی است. قانون جدید چک مربوط به دسته چک‌های جدید است و مشکلی برای چک‌های قدیمی ایجاد نمی‌کند.
روش‌ها و چگونگی ثبت چک در سامانه صیاد
-
اپلیکیشن همراه‌کارت
به زودی، صادرکنندگان چک با استفاده از اپلیکیشن همراه کارت می‌توانند اطلاعات چک‌هایی که قصد صدور آنها را دارند در سامانه صیاد ثبت کنند. همراه کارت را می‌توانید برای گوشی‌های اندورید و ios از لینک‌های زیر دانلود کنید:
به علاوه، امکان استعلام و پرداخت قبض تلفن ثابت، قبض موبایل، قبض آب، گاز و برق نیز در همراه کارت وجود دارد. البته کارت به کارت، مشاهده موجودی حساب، خرید شارژ و بسته اینترنت، خرید بیمه شخص ثالث و پرداخت خلافی خودرو هم از امکانات دیگر این برنامه است.
-
اینترنت بانک‌ها یا اپلیکیشن‌های هر بانک
دقت داشته باشید که در 2 روش بالا لازم است به اینترنت دسترسی داشته باشید.
-
مراجعه حضوری به شعب بانکی (مخصوصا افرادی که به اینترنت دسترسی ندارند)
نکته: توجه داشته باشید که شخص صادرکننده چک باید یکی از کارت‌های بانکی متعلق به بانکی که دست چک او را صادر کرده است را در اختیار داشته باشد. همچنین سیم‌کارت شخص صادرکننده چک باید متعلق به خود او باشد.
نکته: در صورتی که اطلاعات چک‌های مربوط به دسته چک‌های جدید در سامانه ثبت نشود، چک اعتبار ندارد و بانک‌ها آن را نقد نمی‌کنند.
2- چک‌های جدید تاریخ اعتبار دارند
چک‌های جدیدی که از تاریخ 10 دی به بعد صادر می‌شوند تاریخ اعتبار یا انقضا دارند؛ یعنی افراد تا تاریخ معینی می‌توانند از دسته چک خود استفاده کرده و چک صادر کنند و با اتمام تاریخ ذکر شده دسته چک قابل استفاده نخواهد بود و بایستی با مراجعه به بانک آن را تعویض کنند.
در دسته چک‌های جدید بر روی هر برگه چک عبارت «صدور این برگه چک حداکثر تا مورخ … مجاز است» نوشته شده است. بدین ترتیب می‌توانید تاریخ اعتبار چک را کنترل کرده و دقت کنید که با اتمام این تاریخ چک شما دیگر معتبر نیست و باید دسته چکتان را عوض کنید.
علاوه بر این، توجه داشته باشید که تاریخ اعتبار چک حداکثر تا 3 سال از تاریخ دریافت دسته چک است. برای مثال اگر شما دست چکتان را در سال 99 از بانک دریافت کرده باشید تاریخ اعتبار برگه‌های چک شما نهایتا تا سال 1402 است و بعد از آن تاریخ، چک شما معتبر نبوده و نمی‌توانید آن را در سامانه هم ثبت کنید.
3- برداشت از حساب‌های شخص در بانک مربوطه
در گذشته شخص دریافت‌کننده چک تنها می‌توانست از حساب متصل به چک شخص صادرکننده، پول را برداشت کند. دریافت‌کننده چک تنها در صورتی می‌توانست از سایر حساب‌های صاحب چک، پول برداشت کند که اجازه قوه قضاییه را دریافت می‌کرد و این امر مستلزم اقدامات دشوارتر و طولانی‌تری بود.
اما در قانون جدید چک، اگر موجودی حساب اصلی صاحب چک کافی نباشد، بانک موظف است از سایر حساب‌های او در همان بانک (به ترتیب اولویت از حساب جاری، حسـاب قـرض‌الحسـنه پس‌انداز، حساب سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت و حساب سرمایه‌گذاری بلندمدت) اقدام به پرداخت وجه چک کند. این بدان معناست که تمامی حساب‌های بانکی افراد در همان بانک به دست چکشان متصل است.
4- قانون مربوط به برگشت خوردن چک
در صورتی که چک شما برگشت بخورد و نسبت به رفع سواثر چک برگشتی خود اقدام نکنید به هیچ عنوان نمی‌توانید دسته چک جدید دریافت کنید. بنابراین از این به بعد در استفاده از چک دقت بیشتری داشته باشید و تا حد امکان از برگشت خوردن آن جلوگیری کنید.
نظرات
واقعن عالی عالی
دیدگاه خود را اضافه کنید :
نام و ایمیل اختیاری است.