فناوری فین‌تک بر آینده بانک‌ها و خدمات مالی چه تاثیری دارد؟
در این مقاله نگاهی دقیق‌تر به تأثیر فین‌تک بر بانک‌ها، صنعت بانکداری و خدمات مالی می‌اندازیم. همچنین با خواندن این مطلب می‌توانید دریابید که فین‌تک چگونه بر سیستم مالی تأثیر می‌گذارد.
توسعه فناوری‌ها را می‌توان به‌عنوان موتوری برای دگرگونی‌های بزرگ در سطوح کلان اقتصادی دانست. بخش مهم و کلیدی در توسعه بازارهای مالی، معرفی فناوری‌های مالی جدید است که با ایجاد نوآوری و اضافه شدن چاشنی خلاقیت در سبک‌های مدیریت مالی و استفاده از زیرساخت‌های دیجیتال پدید می‌آیند.
طی چند سال گذشته، صنعت فناوری مالی یا همان فین تک با سرعت قابل توجهی توسعه یافته است، اما با این وجود هنوز تعریف دقیقی از آن ارائه نشده است. شاید بتوان گفت فین‌تک یک فعالیت تجاری است که از فناوری‌ها و نوآوری‌های جدید در بازار خدمات مالی استفاده می‌کند که شامل حوزه‌های پیشرفته‌ای مانند پرداخت‌های اینترنتی، تراکنش‌های موبایلی، کیف‌پول‌های الکترونیکی، وام‌دهی آنلاین، تامین مالی جمعی و … می‌شود.
امروزه فناوری فین‌تک، به‌ویژه پس از بحران مالی جهانی در سال ۲۰۰۸ و تغییرات اساسی در بازارهای مالی، به تکامل نسبتا قابل قبولی رسیده است؛ تا جایی که با کمک فناوری‌های مختلف و تحلیل داده‌ها، امکان شناسایی رفتار و انتظارات کاربران نیز فراهم شده است. به علاوه اینکه ارائه‌دهندگان خدمات فین‌تکی دیگر از منظر یک استارتاپ نوپا دیده نشده و شرکت‌هایی با مدیریت حرفه‌ای، قابلیت‌های عملیاتی گسترده، سبد محصولات جامع و حتی بازارهای بزرگ بین‌المللی به‌حساب می‌آیند.
کسب‌وکارهای فین‌تک در حال تغییر نحوه عملکرد بازار مالی سنتی هستند؛ جایی که سریع‌ترین رشد را در تقاطع خدمات مالی و فناوری‌های نوآورانه دارد. در این بخش، استارتاپ‌های فناوری و فعالان بازار جدید با رویکردهای نوآورانه برای محصولات و خدمات، پیش‌شرط‌های جدیدی برای توسعه بهتر و مفیدتر صنعت فین‌تک ارائه می‌دهند.
فین‌تک چگونه بر سیستم مالی تأثیر می‌گذارد؟
بحران مالی جهانی، مشکلات و ضعف‌های جدی را در مقررات و قوانین مالی آشکار کرد. یکی از نقاط ضعف شناسایی شده در بحران، جمع‌آوری و گزارش‌دهی ضعیف میزان ریسک در بانک‌ها بود. همین موضوع باعث شد تا استانداردهای نظارت بانکی اصلاح شده و مواردی همچون گزارش‌دهی پیوسته و براساس زمان‌بندی و همچنین جریمه‌های سنگین به‌خاطر نادیده گرفتن نظارت‌ها به چارچوب‌های نظارتی بانک‌ها افزوده شود. استانداردهای جدید در بانک‌های بزرگ و بین‌المللی که مشتریان زیادی دارند بسیار مورد توجه واقع شد.
مفهوم «نوآوری مالی» بسیار گسترده‌تر از فین‌تک است و بر همین اساس، همه نوآوری‌های مالی، فناوری مالی نیستند. در عین حال، مفهوم نوآوری مالی را می‌توان تا حدی با مفهوم اقتصاد دیجیتال یکسان دانست.
فین‌تک امروزه اغلب به عنوان بخش منحصربه‌فردی از خدمات مالی به همراه فناوری اطلاعات در نظر گرفته می‌شود. از طرفی همانطور که پیش‌تر گفته شد، بحران مالی جهانی سال ۲۰۰۸ یک نقطه عطف و دلیلی برای تبدیل فین‌تک به یک مدل جدید بود.
در حال حاضر، فین‌تک شامل استارتاپ‌های فناوری‌محور و همچنین سازمان‌های بزرگی است که سعی در بهبود و بهینه‌سازی خدمات مالی ارائه شده دارند. در پایان سال ۲۰۱۴، سرمایه گذاری در این بخش به ۱۵۷ میلیارد دلار رسید. پس از آن اصطلاح فین‌تک بر سر زبان‌ها افتاد و با چشم‌انداز تبدیل شدن به یک صنعت بزرگ، به‌سرعت رشد کرد.
موج جدید فین‌تک در ۱۰ سال گذشته از پایین به بالا توسعه یافته است؛ یعنی عمدتا در استارتاپ‌های چابکی متولد می‌شود که به دنبال شکستن قوانین سنتی، انجام تجارت، رقابت و یا تصاحب سهمی از بازار موسسات مالی هستند. این روند جدید استارتاپی دارای مزایای زیادی است که با اصلاحات نظارتی و تغییرات ساختاری در صنعت همراه شده و موسسات مالی را به تمرکز فزاینده بر فناوری‌ها و توجه بیشتر به استارتاپ‌های فین‌تک سوق می‌دهد.
تأثیر فناوری فین‌تک بر بانک‌ها
کارشناسان معتقدند بانک‌ها، استارتاپ‌های فین‌تک را تهدیدی بزرگ برای مدل‌های تجاری شرکت‌ها و موسسات مالی می‌دانند. در همین خصوص نظر ۶۰۰ نماینده از بخش بانکی و موسسات مالی پرسیده شده که نتایج زیر به‌دست آمده است:
- ۸۱ درصد از پاسخ‌دهندگان معتقدند کیفیت خدمات ارائه شده از اعتماد مشتری به یک برند در رقابت برای جذب و حفظ کاربران پیشی می‌گیرد.
- ۷۹ درصد از شرکت‌کنندگان معتقدند که استارتاپ‌های فین‌تک جذاب‌ترین برند را دارند.
- ۵۹ درصد افراد فین‌تک‌ها را رقیب جهانی بانک‌ها می‌دانند که می‌تواند جایگزین مدل سنتی ارائه خدمات مالی شوند.
- ۴۶ درصد از پاسخ‌دهندگان فین‌تک‌ها را یک تهدید بزرگ می‌بینند؛ زیرا برای رقابت با آنها باید مدل کسب‌وکارها را بهینه کرد.
- ۷۲ درصد از شرکت‌کنندگان در نظرسنجی اظهار داشتند، بانک‌ها از نظر سرعت ارائه خدمات، راحتی و سادگی از فین‌تک‌ها پایین‌تر هستند.
- ۳۰ درصد از پاسخ‌دهندگان معتقدند که فین‌تک‌ها، بانک‌ها را اداره خواهند کرد.
- ۳۱ درصد نیز معتقدند که فین‌تک‌ها به نفع موسسات مالی سنتی خواهند بود.
تاثیر فین‌تک بر خدمات مالی
همانطور که می‌دانید فناوری‌های جدید در حال تغییر روش استفاده مردم از خدمات مالی و بانکداری هستند. امروزه روند افزایش تعداد رقبا در بازارهای بانکی به سرعت در حال تکامل است. در تمام این سال‌ها بانک‌ها همواره با رقابت شرکت‌های بزرگ تجاری و صنعتی مواجه بوده‌اند که بعضی از مجوزهای بانکی و خدمات مالی را در کنار فعالیت اصلی خود ارائه می‌کردند.
اما آنچه اکنون اتفاق می‌افتد با دوره‌های تشدید رقابت بازارهای مالی در سال‌های گذشته در مقیاس سرعت و ماهیت جهانی متفاوت است. اکنون جایگاه نوآوری تغییر کرده، با سرعت بیشتری در حال پیشرفت بوده و به‌راحتی در سراسر جهان عرضه می‌شود. این اتفاق نه‌تنها مدل‌های کسب‌وکاری بانک‌ها، بلکه تمام اصول و چارچوب‌های خدمات مالی را نیز تغییر خواهد داد.
مقیاس نوآوری‌ها بی‌سابقه است، آنها با سرعت بی‌سابقه ای معرفی می‌شوند و به راحتی در سراسر جهان پخش می‌شوند و مرزها را نادیده می‌گیرند. این نه تنها مدل‌های کسب و کار بانکی، بلکه اصول خدمات مالی را نیز تغییر می‌دهد.
نتیجه‌گیری
فین‌تک یک سیستم پیچیده است که شامل فناوری‌های جدید و خدمات مالی، استارتاپ‌ها و زیرساخت‌های مربوطه می‌شود. بخش خدمات مالی به‌طور فزاینده‌ای از فناوری‌ها و ابزارهای جدید برای انجام وظایف خود و اجرای راه‌حل‌های اساسی جدید مورد علاقه مصرف‌کنندگان استفاده می‌کند. از طرفی امروزه فین‌تک در بخش‌هایی مانند بیمه، وام‌دهی، خدمات حسابداری، ارزیابی انبوه دارایی‌ها، مدیریت سرمایه و سرمایه‌گذاری، امور مالیات و … ورود کرده است. همچنین ایجاد مسائل حقوقی نوظهور، نوآوری و تنوع در محصولات، راه‌حل‌های جامع برای مسائل امنیتی، افزایش سواد مالی مردم و در دسترس بودن خدمات مالی را می‌توان از جمله مزیت‌های فین‌تک دانست.
تاثیر فین‌تک بر بانکداری و خدمات مالی به بانک‌ها انگیزه‌ای برای توسعه منتقل می‌کند. وجود یک سایت اینترنتی، اپلیکیشن موبایلی و حساب شخصی کاربر در حال حاضر به استانداردی حداقلی برای یک بانک مدرن تبدیل شده است اما به مرور زمان این خدمات جذابیت خود را از دست داده و دیگر مشتریان را خوشحال نمی‌کنند.
فین‌تک به بانک کمک می‌کند تا برنامه‌های خود را چابک‌تر و سریع‌تر ارائه کند. البته بانک‌ها برای ماندگاری و پایداری در این رقابت باید ساختار خود را بازسازی کرده یا به‌دنبال حوزه‌هایی باشند که با فناوری مالی همکاری می‌کنند.
در پایان می‌توان گفت با وجود تمام تفاوت‌ها و مشکلات، شرکت‌های فین‌تک و بانک‌ها می‌توانند از همکاری متقابل بهره ببرند. بانک‌ها در طول سال‌های طولانی فعالیت خود، تجربه فوق‌العاده‌ای در تعامل با مشتریان به دست آورده‌اند که می‌تواند به کمک فین‌تک‌ها آید.
یکی از این اپلیکیشن‌های پرداخت محبوب در ایران که در حوزه بانکداری و خدمات مالی هم فعالیت می‌کند، همراه کارت است که در حال حاضر 17 میلیون کاربر دارد که از خدمات مختلف آن؛ شامل کارت به کارت از مبدا 32 بانک و موسسه اعتباری، دریافت موجودی، خرید بسته اینترنت همراه اول، ایرانسل، رایتل و خرید شارژ از همین اپراتورها، پرداخت عوارض آزادراهی، نیکوکاری، پرداخت خلافی خودرو، استعلام و پرداخت قبض تلفن ثابت، موبایل، آب، برق، گاز و … روی گوشی‌های هوشمند iOS و اندرویدی استفاده می‌کنند. با کلیک بر روی لینک‌های زیر می‌توانید همراه کارت را دانلود کنید.